مراکز تاریخی

خانه های تاریخی تبریز / خانه کلکته چیتبریز از مهمترین شهرهای تاریخی کشور به شمار می رود که تعدد خانه های ارزشمند بازمانده از دوران قاجار و پهلوی در آن به وفور دیده می شود. یکی از این خانه های چشم نواز که کمتر مورد توجه قرار گرفته، خانه ای موسوم به کلکته چی می باشد که در محله تاریخی راسته کوچه بنا گردیده است. معماری قدیمی و نقش و نگارهای این خانه به عقیده کارشناسان معماری به دوران پهلوی اول بر می گردد و قدمتی بیش از یک صد سال دارد. ا...

دوشنبه ۲۷ مرداد ۱۳۸۲ مصادف با ۱۹ جمادی‌الثانی ۱۴۲۴ و ۱۸ اوت ۲۰۰۳ ثبت ملی مسجد مفیدآقامسجد مفیدآقا با شماره ۹۷۰۲، به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. این مسجد از مساجد قدیمی شهر تبریز در داخل مجموعه بافت تاریخی بازار و در ضلع شرقی خیابان فردوسی، روبروی مسجد قزللی واقع گردیده که بنای آن بین سال‌های ۱۲۷۱ تا ۱۲۷۵ هجری‌شمسی توسط شیخ رضا طباطبایی فرزند مرحوم شیخ ابوالقاسم شیخ‌الاسلام تبریزی ساخته شده است. این مسجد شامل چهار ستون سنگی با ...

مسجد استاد و شاگرد یا علائیه از مساجد مربوط به دوره‌ چوپانی بوده و در تقاطع خیابان‌های فردوسی و سه راهی سرگرد محققی (امین) واقع شده و در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۴۸ با شماره ۸۸۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. مسجد استاد و شاگرد در سال ۷۴۲ هجری قمری به دستور شیخ حسن چوپانی ساخته شد و آن زمان به افتخار سلیمان ـ پادشاه خوانده‌اش از نوادگان چنگیزخان که از طرف شیخ حسن به مقام ایلخانی رسیده بود ـ مسجد سلیمانیه خوانده شد. چون عبدا...

مجموعه مساجد مدرسه طالبیهمسجد جامع تبریز یکی از بناهای تاریخی و باستانی با اهمیت تبریز است که اطلاع دقیقی در مورد تاریخ بنای اولیه آن به دست نیامده است. پژوهشگرانی در این زمینه تحقیق نموده‌‏اند که از آن میان، نوشته‏ سه تن از آنان (مرحوم نادرمیرزای قاجار، مرحوم حاج حسین نخجوانی و میرزا جعفر سلطان ‏القرایی قابل اعتنا می باشد. مسجد جامع تبریز، در پشت بازار و وسط مدرسه‏ طالبیه احداث شده است. نادر میرزا تعمیر این مسجد را که در جریان زمین لرزه به کلی ت...

مقبره الشعرا مقبره‏ الشعرای تبریز در محله‏ سرخاب (خیابان ثقه الاسلام) و ضلع شمالی بقعه‏ سید حمزه واقع است. بنای معظم یابود زیبایی با تاسیسات گردشگری با طرحی از معمار معاصر توسط محمد فرزان مهر در این محل ایجاد گردیده که آرامگاه ۴۰۰ نفر از مفاخر فرهنگی تبریز در آن قرار دارد. از گورستان تاریخی مقبره‏ الشعرا، تا قبل از قرن هشتم نامی برده نشده و قدیمی‏ترین تذکره‏ فارسی (لباب ‏الالباب ـ محمد عوفی) که ظاهراً در سال ۶۱۸ هجری‌قمری تالیف شده و شام...

خانه دکتر صحتی ؛ موزه محرمخانه دکتر صحتی یکی از خانه های تاریخی شهر تبریز است که در اواخر دوران قاجار و اوایل پهلوی در خیابان راسته کوچه ساخته شده و سازمان میراث فرهنگی آن را تبدیل به موزه محرم کرده است. مساحت خانه حدود ۴۰۹ متر مربع و زیربنای آن ۸۴۴ متر مربع می باشد و در ۳ طبقه بنا شده و دکتر ابولقاسم صحتی در زمان حیات آن را به حسینیه تبدیل کرد و هم اکنون آثار و اشیای مربوط به عزاداری امام حسین (ع) در ماه محرم در آن نگهداری می شود...

دوه چی بازارچاسی / بازارچه شتربانبازارچه مسقف آجری شتربان که در زبان محلی به دوه چی بازارچاسی معروف است، پل ارتباطی محله دوه چی و بازار تبریز به حساب می‌آید که در شمال مهرانرود و نزدیک بازار مسگران قرار گرفته و توسط همین رودخانه از بازار جدا می‌شود. این بازارچه تاریخی ورودی های متعددی دارد که دو ورودی اصلی از طرف سامان میدانی (میدان کاه فروشان) اصلی ترین ورودی ها می باشند. در ابتدای بازارچه، مسجد سید آقا علی قرار گرفته که از مساجد ت...

مسجد شاه طهماسبدر جانب شرقی میدان صاحب‌آباد، مسجدی معروف به مقام صاحب‌الامر وجود دارد که به دستور شاه طهماسب اول صفوی ساخته شده و به مسجد شاه طهماسب خوانده می شود.این مسجد در سال ۱۰۴۵ هجری‌قمری توسط‏ قوای سلطان مراد چهارم تخریب و پس از عقب‏ نشینی عثمانی‌ها، دوباره آباد شد ولی از زلزله‏ شدید سال ۱۱۹۳ هجری‌قمری نیز در امان نماند و عمارت آن مجدداً فروریخت که در سال ۱۲۰۸ هجری‌قمری توسط جعفرقلی خان دنبلی (باتمانقلیچ) ـ پسر احمد خان ـ دوباره...

خانه حاج مهدی کوزه کنانی (خانه مشروطه )این بنا با مساحتی برابر با ۱۳۰۰ مترمربع، در دو طبقه و توسط معمار تبریزی بنام حاج ولی در سال ۱۲۴۷ هجری‌شمسی ساخته شده است. مالک این خانه تاریخی که محل تصمیم‌گیری‌های مهمی در دوره‏ ‌مشروطه بوده، حاج مهدی کوزه کنانی از تاجران و آزادی‌خواهان شناخته‌شده تبریز بود. بعد از به توپ بستن مجلس در سال ۱۲۸۷ هجری‌شمسی، این خانه مرکز تجمع تعدادی از چهره‌های برجسته مشروطه‌خواه در آذربایجان بوده و نقش مهمی در جن...

ائل گلی یکی از مهم‌ترین تفرجگاه‌های تبریز است که سابق بر این با نام شاه گلی خوانده می شد.این گردشگاه زیبا در جنوب شرق تبریز و ۷ کیلومتری مرکز شهر، در زمان حکومت آق‌قویونلوها ایجاد شده و در دوره صفویان توسعه یافته است. شاه ‌گلی تبریز تا پیش از روی‌ کارآمدن صفویان، بزرگترین منبع ذخیره آب جهت آبیاری باغ‌ های مناطق شرقی تبریز تا دروازه تهران و تپلی‌ باغ بوده ‌است. در دوران حکومت صفویان، تمام شن و ماسه و نخاله‌ های موجود در محوطه داخل...

نگاهی به مجموعه جهانی بازار تبریز    بازار تبریز همواره یکی از نمادهای اهمیت، وسعت، بزرگی و عظمت بوده است که موقعیت جغرافیایی آن در تمامی طول تاریخ به محل تلاقی تمدنهای باستانی تا دوران معاصر تبدیل شده و به عنوان اصلی‌ترین راه ارتباطی جهات چهارگانه جغرافیایی مطرح گردیده است. تبریز از بزرگترین شهرهای واقع شده در مسیر جاده ابریشم بود که این مهم جایگاه و موقعیت ممتاز، آن را در جلگه سرسبز و آباد تبریز، به مرکز بزرگ تجارت و مبادله کالا ...

راهها و تونل‌های زیرزمینی تبریز تبریز، شهری که از قدیم‌الایام فرهنگ و زبان ترکی در آن جاری بوده(۱) تاریخ بس درخشان و شگفت‌انگیزی دارد. از جمله موضوعات جالب و قابل تأملی که همیشه در مورد شهر تبریز مطرح بوده، این نکته است که گویا در زیر «ارک» تبریز، راه‌ها و تونل‌های قدیمی‌وجود داشته که این تونل‌ها به مناطق دیگر شهر از جمله شنب غازان و ربع رشیدی منتهی می‌شدند. بر اساس برخی از شواهد و یافته‌ها، به نظر می‌رسد که چنین تونل‌هایی در گذشته...

حمام نوبر یکی از جاذبه‌های تاریخی شهر تبریز است که در دوره قاجاریه ساخته شده است. از خصوصیات بارز این بنا، طاق و گنبد بزرگ گرمخانه، سرستون های سنگی مقرنس‌کاری شده سربینه، اجرای کاربندی، ترکیب آجر و کاشی و پوشش معقلی مناسب است.   این حمام باستانی یکی از بی‌نظیرترین نمونه‌های معماری ایرانی متعلق به اواسط دوره قاجاریه است که با ۶۹۶ مترمربع زیربنا در ناحیه مرکزی شهر تبریز و در تقاطع خیابان‌های امام خمینی و تربیت، روبروی کاخ شهرداری تبریز، واقع ش...

میدان صاحب آباد ( به زبان ترکی صاحیب‌آواد، صاحب‌الامر فعلی) شامل مجموعه‌ای بود که شروع ساخت آن به دوره اباقاخان ایلخانی و در دوره صدارت شیخ محمد جوینی که از علما و نویسندگان و شعرای بنام زمان خود بود برمی‌گردد.     در دوره حکومت جهانشاه آق‌قویونلو دولتخانه قدیمی به این مکان انتقال یافت و طی پادشاهی اوزون حسن و سپس پسرش یعقوب گسترش و تکمیل شد. این مجموعه که شامل میدان حسن پادشاه (اوزون حسن) مجموعه جعفر پاشا، دارالمساکین، مدرسه و باغ نصریه، عمارت هش...