۲۹ دی ۱۲۳۹ ـ تولد میرزاعلی ثقه‌الاسلام
شنبه ۲۹ دی ۱۲۳۹
مصادف با ۷ رجب ۱۲۷۷ و ۱۹ ژانویه ۱۸۶۱
تولد میرزاعلی ثقه‌الاسلام
میرزا علی ثقه‌الاسلام تبریزی ـ عالم، فقیه و مبارز مجاهد آذربایجان ـ در تبریز به دنیا آمد. وی فرزند میرزا موسی ثقه‌الاسلام از علمای شیخیه تبریز بود که در نوجوانی ادبیات و مقدمات علوم را آموخت و نزد جدش، علوم اسلامی را فراگرفت. سپس برای ادامه تحصیل به عتبات‌عالیات رفت و در حوزه درس بزرگان حوزه علمیه نجف‌اشرف تلمذ نمود تا این‌که پس از تکمیل تحصیلات، به زادگاه خویش مراجعت کرد و به حل و فصل امور و رفع دعاوی مردم و مشکلات آنان پرداخت و بعد از رحلت پدرش، در سال ۱۲۸۰ هجری‌شمسی، با لقب ثقه‌الاسلام به جای او نشست.
وی در فقه، اصول، ادبیات فارسی و عربی، نجوم، ریاضیات، تاریخ، کلام، حکمت عالیه و دیگر معارف اسلامی صاحب نظر بود و در جریان جنبش مشروطیت، از مشروطه و مشروطه‌خواهان حمایت می‌کرد و بر ضرورت ایجاد دولت ملی و تشکیل مجلس شورا تأکید می‌ورزید و با اجبار انجمن ایالتی تبریز، مانند سایر علما به‌عنوان اعتراض، شهر را ترک نمود.
روس‌ها که برای بیرون کردن کارشناسان آمریکایی و اتمام حجت به ایران آمده بودند، دولت را ناگزیر به بستن مجلس و تبعید آزادی‌خواهان کردند و نیروهای خود را روانه تبریز نمودند که منجر به کشتار مردم، غارت دارایی مردم بی‌گناه تبریز و همچنین دستگیری آزادی‌خواهان گردید.
سرانجام آن عالم مبارز، در دی ماه ۱۲۹۰ به‌دست روس‌ها گرفتار شد و در بامداد روز عاشورا به همراه نه تن از آزادی‌خواهان تبریزی به دار کشیده شد.
وی هنگام رفتن به پای‌دار نه‌تنها خود را نباخته بود بلکه به دیگر همراهانش نیز تسلی می‌داد و آنها را به مقاومت و شجاعت دعوت می‌کرد.
از میان آثار شناخته شده ایشان می‌توان به ایضاح الابناء فی مولد خاتم‌الانبیاء، در تعیین روز ولادت پیامبر اسلام(ص) و اثبات آن، مرآه الکتب، در معرفی مصنفات شیعه، مقتل سیدالشهداء، لالان، اگر ما آذربایجانی‌ها غفلت کنیم، و ترجمه بخشی از کتاب تاریخ الیمینی عتبی به فارسی اشاره کرد.