۲۴ دی ۱۳۱۴ ـ تولد غلامحسین ساعدی
چهارشنبه ۲۴ دی ۱۳۱۴
مصادف با ۲۰ شوال ۱۳۵۴ و ۱۵ ژانویه ۱۹۳۶
تولد غلامحسین ساعدی
غلامحسین ساعدی معروف به گوهر مراد ـ نویسنده و نمایشنامه‌نویس توانمند ایران ـ در تبریز به دنیا آمد.
از سال ۱۳۲۲ هجری‌شمسی تحصیلات خود را در زادگاهش آغاز کرد و ۸ سال بعد، همزمان با نهضت ملی، فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد.
وی طی سال‌های بعد مسئولیت انتشار روزنامه‌های فریاد، صعود و جوانان آذربایجان را برعهده گرفت و مقالات و داستان‌هایی در آنها منتشر نمود. بعد از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ به مدت دو ماه مخفی شد و در شهریور ماه همان سال دستگیر و چند ماهی در زندان به سر برد.
دو سال بعد وارد دانشکده پزشکی تبریز شد و کم‌کم همکاری خود را با مجله سخن آغاز کرد و همزمان به نوشتن و انتشار داستان و نمایشنامه پرداخت تا اینکه در سال ۱۳۳۷ هجری‌شمسی پس از آشنایی با صمد بهرنگی، بهروز دهقانی، یداله مفتون امینی، کاظم سعادتی و مناف ملکی، جنبش‌های دانشجویی و اعتصابات دانشگاه تبریز را رهبری نمود.
ساعدی در سال ۱۳۴۶ هجری‌شمسی به همراه جلال آل‌احمد، رضا براهنی و سیروس طاهباز، برای رفع سانسور از اهل قلم و مطبوعات، با دولت وقت به مذاکره نشست و ۷ سال بعد همزمان با انتشار مجله الفباء با کمک نویسندگان مطرح، توسط ساواک دستگیر و روانه زندان قزل‌قلعه و اوین شد.
وی در سال ۱۳۵۷ هجری‌شمسی به دعوت انجمن قلم آمریکا روانه این کشور و در اسفند ۱۳۶۰ راهی پاریس گردید و طی سال‌های ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۴ هجری‌شمسی در کنار نوشتن داستان، اقدام به انتشار مجله الفباء در پاریس کرد و سرانجام در ۲ آذر ۱۳۶۴ در همان شهر درگذشت و پیکرش در گورستان پرلاشز و در کنار قبر صادق هدایت آرام گرفت.
از آثار وی می‌توان به کتاب‌های زیر اشاره کرد:
مرغ انجیر و پیگمالیون، خانه‌های شهر ری، لیلاج‌ها، غیوران شب، سایه‌های شبانه، کاربافک‌ها در سنگر، سفر مرد خسته، تک‌نگاری ایلخچی، خیاو یا مشکین‌شهر، عزاداران بیل، چوب به‌دست‌های ورزیل، بهترین بابای دنیا، تک‌نگاری اهل هوا، مقتل، پنج نمایشنامه از انقلاب مشروطیت، واهمه‌های بی‌نام و نشان، ترس و لرز، تک‌نگاری قراداغ، رمان توپ، نمایشنامه پرواربندان، جانشین، و فیلم‌نامه گاو.