۱۶ بهمن ۱۲۹۰ ـ امانالله میرزا جهانبانی
سه‌شنبه ۱۶ بهمن ۱۲۹۰
مصادف با ۱۷ صفر ۱۳۳۰ و ۶ فوریه ۱۹۱۲
کشته شدن امانالله میرزا جهانبانی
در چنین روزی از طرف کنسولگری تلفنی خبر رسید که امانالله میرزا جهانبانی ـ نایب ایالت آذربایجان ـ خودکشی کرده است.
جسد بی‌جان وی روی زمین افتاده و ۴ نامه روی میز به‌چشم می‌خورد که قبل از مرگش نامه‌ها را برای سرپرست پسرش در پطرزبورگ، پدرش جهانسوز میرزا، همسرش، و حاج‌صمدخان نوشته بود.
در نامه صمدخان، از وی سپاسگذاری کرده و خواسته بود تا کشته او را خوار ندارند و پاسدارانه به خاک بسپارند.
چون خواستند او را از زمین بلند کنند، ترسیدند دوباره خون از زخمش بیرون بیاید، این بود که پنبه بر روی زخم‌ها گذاشته و آن را محکم بستند و سپس از روی زمین بلند کردند. به گفته صمدخان، کارکنان کارگزاری و ۴ مأمور هندی کنسول نیز همراه آنها بود که ۲ تن پیش از همه با بیرق‌هایی در دست به راه افتاده و دو تن دیگر از پشت سر حرکت می‌کردند.
بدین‌ترتیب جنازه را با شکوه بلند کرده و به سوی مقبره سید حمزه بردند و پس از غسل وکفن به خاک سپردند.
امانالله میرزا در برهه‌ای حساس و پرخطر، زمام امور آذربایجان را در دست‌های پرتوان خود گرفت و همراه با مردم این خطه، خطرها را به جان خرید و در برابر زورگویی بیگانگان ایستاد و از همه چیز خود گذشت وآخر سر نیز با غیرت و مردانگی جان خود را فدا کرد.
به گفته احمد کسروی، این مرد آزاده در پیشامد روز ۲۹ آذر ۱۲۹۰ ـ روزی که در تبریز میان آزادی‌خواهان و سپاهیان نیکولا جنگ اتفاق افتاد ـ در راه تبریز از جان، مقام و همه چیز خود گذشت.
وی اگر دستورات خائنانه رسیده از تهران را به کار بسته بود، تبریز هم صدمه بزرگی می‌دید و هم بدنام می‌شد. اما این مرد بزرگ به‌دستورات مافوقان خود اعتنایی نکرد و سرنوشت خود را با مردم تبریز گره زد و سرانجام پس از غم‌های بسیار و شکنجه‌های درونی، خود را در تنگنا دیده و به خودکشی دست زد.