۱۴ مهر ۱۲۸۵ ـ تأسیس انجمن ایالتی آذربایجان
یکشنبه ۱۴ مهر ۱۲۸۵
مصادف با ۱۸ شعبان ۱۳۲۸ و ۷ اکتبر ۱۹۰۶
تأسیس انجمن ایالتی آذربایجان
شکل‌گیری انجمن‌های ملی یکی از دستاوردهای مترقی انقلاب مشروطیت در ایران است و ثابت کرد که اگر کار مردم به دست خود آنها سپرده شود ، نتایج مفیدی در پی‌خواهد داشت.
اولین انجمن پس از صدور فرمان مشروطیت به نام انجمن ایالتی آذربایجان ، در تبریز شکل گرفت. این انجمن ابتدا مجلس ملی نام داشت که به دلیل سوء‌تفاهم در تهران میان نمایندگان مجلس شورای ملی ، به انجمن ایالتی تغییر نام یافت.
انجمن ایالتی آذربایجان توانست بزرگترین و اساسی‌ترین مشکل تنظیم متمم قانون اساسی مشروطه ایران را حل و فصل کرده و به آن شکل و صورت قانونی و پارلمانی دهد.
اعضای این انجمن همگی از افتخارات ایران بودند و هرکدام برگی درخشان در تاریخ ایران و آذربایجان ایجاد نمودند علی الخصوص که مشروطیت در تبریز با نام آنها گره خورده است.
برخی از شاخص‌ترین این چهره های انقلابی و وطن پرست که در راه خاک میهن از جان و مال خود گذشتند را می‌توان چنین نام برد:
شیخ محمد خیابانی، میرزا علی ثقه‌الاسلام تبریزی، سید حسن شریف‌زاده، حاج مهدی کوزه‌کنانی (ابوالمله)، حاج اسماعیل امیرخیزی، میرزا اسماعیل نوبری، شیخ سلیم، میرزا حسین واعظ، شیخ علی‌اصغر لیلاوایی، میرزا جواد ناطق، معین‌الرعایا، معتمد التجار.