۵ شهریور ۱۳۲۰ ـ اشغال تبریز توسط ارتش روس
چهارشنبه ۵ شهریور ۱۳۲۰
مصادف با ۴ شعبان ۱۳۶۰ و ۲۷ اوت ۱۹۴۱
اشغال تبریز توسط ارتش روس
در اولین روز اشغال تبریز توسط ارتش روس ، اعلامیه‌هایی در شهر به دیوارها چسبانده شد که نصف صفحه به زبان روسی و نصف دیگر آن به فارسی نوشته و از طرف فرمانده پادگان تبریز امضاء شده بود.
در این اعلامیه چنین آمده بود:
«از این تاریخ در شهر تبریز حکومت نظامی اعلام می‌شود
و مردم حق ندارند از ساعت ۶ بعدازظهر از منازل خود خارج شوند
و داشتن اسلحه و اجتماع مردم در خیابان‌ها و کوچه‌ها
بیش از ۳ نفر قدغن است.»
همچنین در این روز اداره برق تبریز به تصرف نیروهای روسی درآمد و ضمن متوقف شدن فعالیت آن، خاموشی برق و تاریکی، شهر را فراگرفت و در این تاریکی، صدای مسلسل روس‌ها خوف مردم را دوچندان کرد.
تقریباً می‌شود گفت که آنها شهر را در دست گرفتند و در همین شب عده‌ای از ماجراجویان محله مارالان، از موقعیت استفاده کرده و سربازخانه را غارت کردند.
ارتش شوروی از سه جهت و سه ستون وارد خاک ایران شد و ضمن حمله به شهرها، آنها را به اشغال خود درآورد.
ستون اول از محور جلفا در جهت تبریز حرکت کرده بود، ستون دوم از راه آستارا به سوی بندر پهلوی (انزلی) و رشت پیشروی نمود و ستون سوم به ناحیه مرزی شمال‌شرقی خراسان هجوم برد و تبریز، مشهد و شهرهای ساحلی دریای خزر تحت اشغال ارتش شوروی درآمدند.
اهداف نیروهای مهاجم، اشغال مناطق نفت‌خیز و پیشروی در خاک ایران و به دست گرفتن خطوط ارتباطی این کشور بود که اشغال تبریز یکی از خواسته های مهم آنان بود.
گفته شد در این روز ۴۰ نفر از مردم بیگناه کشته شدند.
روس‌ها قصد داشتند با پخش اعلامیه‌هایی به مردم بفهمانند که حضورشان جهت دفاع از مردم ایران در برابر تجاوز ارتش آلمان است.