گردشگری رویدادها ، مهره گم شده صنعت گردشگری شهر تبریز
تماشا، شرکت و عکاسی در این رویدادهای بی نظیر محرم برای بسیاری از هم‌وطنان جذابیت خاص خود را دارد. گردشگران خارجی نیز به آیین‌های سنتی و مذهبی ما بی علاقه نیستند. به یاد داریم سال ۱۳۹۳ بود که گردشگران خارجی که از نقاط مختلف دنیا به ایران آمده بودند در میدان نقش جهان اصفهان به دسته های عزاداری برخورد کردند، آنها سربند یا حسین بستند و پرچم به دست گرفتند و فعالانه با عزادارن حسینی همراه شدند. این اتفاق به ما یادآوری کرد کهگردشگری رویدادها مهره‌ی گم شده‌ی صنعت گردشگری کشور ماست.
شهرها و استان هایی بسیاری نظیر زنجان، اردبیل، شاهرود، یزد، اهواز، بوشهر و … آیین‌های خاص عاشورایی دارند، تبریز از این دسته مستثنی نیست. با آمدن ماه محرم، شهر تبریز همانند سراسر نقاط کشور جامعه سیاه به تن کرده و در کوچه به کوچه آن صدای مراسم عزاداری و ناله‌های «یا حسین» مردم این شهر به گوش می‌رسد اما مراسمی که جلوه‌ای خاص به شهر تبریز در این روزها می‌بخشد، آیین عزاداری ویژه بازار تبریز، بزرگ‌ترین بازار سرپوشیده جهان است، آیینی که به یکی از زیباترین و قدیمی‌ترین مراسم‌های عزاداری در کل تاریخ کشور تبدیل‌شده است.
علاوه بر مردم خود تبریز که برای رسیدن این ایام و سینه‌زنی در مراسم عزاداری ویژه بازار تبریز ثانیه‌شماری می‌کنند، خود بازاریان هم از چندین روز قبل بساط مراسم عزاداری در این بازار را پهن کرده و رخت سیاه بر تن آن می‌پوشانند تا با رسیدن روزهای تاسوعا و عاشورا مغازه‌های خود را چند روزی هم که شده تعطیل کرده و میزبان عزاداران حسینی از سراسر محله‌های قدیمی تبریز باشند.
«آیین سوگواری ویژه بازار تبریز از هشتم تا ۱۲ محرم ادامه دارد که در روزهای عاشورا و تاسوعا جلوه خاصی می‌یابد و شاید کمتر عزاداری را در سطح شهر بتوان یافت که بعدازظهر این دو روز در بازار تبریز حضور نیابد.
وجود هیئت‌های عزاداری از تمامی محلات باسابقه تبریز بر اعتبار این آیین عزاداری افزوده است به‌گونه‌ای که هیئت‌های مذهبی عزاداری برای شرکت در این آیین و عزاداری در بازار تبریز از ماه‌ها قبل اقدام به نام‌نویسی می‌کنند و حتی برای تعیین روزهای عزاداری خاص هرکدام از این هیئات بین نام محلات حتی گاهی قرعه‌کشی‌هایی انجام می‌شود.
نزدیک به ۳۰ هیئت عزاداری محلات قدیمی تبریز ازجمله محله‌های سرخاب، دوچی (شتربان)، خیاوان (خیابان)، نوبار (نوبر)، ورجی باشی، سیلاب، اهراب، قره‌آغاج، لیلاوا و باغمیشه روزها قبل از فرارسیدن عاشورای حسینی برای شرکت در این مراسم اعلام آمادگی می‌کنند.
ترتیب حضور این دسته‌ها قبل از شروع مراسم مشخص‌شده و با توجه به این ساعت تعیین‌شده، هیئت‌ها وارد بازار شده و به شکل سنتی و مطابق با آیین‌های محله خود عزاداری می‌کنند که وجود این تنوع در عزاداری‌ها برای هرکسی جالب‌توجه است.
قدرتی در ادامه در خصوص ترکیب این دسته‌های عزاداری بازار می‌گوید: هر محله برای خود سه دسته عرب، عجم و سینه‌زن دارد که در ابتدا دسته عرب با شیوه خاص دودستان خود را بر روی سینه می‌کوبند، دسته دوم یعنی عجم نیز به دنبال آنان واردشده و به شکل آرام و با یکدست به سینه می‌زنند و در انتها نیز دسته زنجیرزن محله وارد بازار شده و به عزاداری می‌پردازند و به‌این‌ترتیب نوبت محله دیگر و اجرای عزاداری توسط دسته‌های عجم، عرب و زنجیرزن آن محله می‌شود.
دسته‌ها به ترتیب وارد بازارچه‌ها و تیمچه‌های این بازار بزرگ می‌شوند و غالباً هر محله در بازار مظفریه به کار خود پایان می‌دهد. آیین عزاداری بازار تبریز سه سالی می‌شود که در شمار آیین‌های ثبت ملی شده کشور درآمده است، آیین عزاداری که ریشه در تاریخ کهن تبریز دارد و شیوه برگزاری سنتی آن شاید نه‌تنها برای مردم این شهر که برای تمامی مردم کشور جالب باشد.» (به نقل از مهرنیوز)
با برنامه ریزی دقیق و ایجاد زیرساخت می توان شرایط حضور گردشگران داخلی و خارجی را در این رویداد بزرگ فراهم کرد. اقداماتی نظیر تسهیل رفت و آمد، اقامتگاه‌های مناسب و فراهم نمودن فضای مناسب برای بانوان برای تماشای رویداد (به طور مثال حجره‌های طبقه دوم بازار مظفریه) می تواند زمینه حضور گردشگران در این ایام درشهر تبریز را فراهم آورد. با حضور گردشگران در آیین های عاشورایی شهر تبریز علاوه بر رونق گردشگری رویدادها، می توان با اشاعه فرهنگ اصیل شهر نیز کمک شایانی کرد.
ارک توریسم