وصف تبریز در سفرنامه جهانگردان / حمدالله مستوفی
وصف تبریز در سفرنامه جهانگردان
قسمت سوم : حمدالله مستوفی (۶۸۰ ـ ۷۵۰ هجریقمری)
سفر به تبریز : چندین بار
حمدالله ، یا حمد بن تاجالدین ابیبکر بن حمد بن نصر مستوفی قزوینی، نام کامل مورخ، شاعر و نویسنده قرن هشتم است که بیشتر به نام حمدالله مستوفی نامیده می شود.
وی از خاندان مستوفیان قزوین است که مدتها متصدی حکومت آن شهر بودند. پدر حمدالله و نیز خود او با عنوان «مستوفی» در دستگاه ایلخانان خدمت میکردند و حمدالله خود از نزدیکان خواجهرشیدالدین فضلالله بود و پس از او نیز همچنان سمت خود را در کارهای دیوانی حفظ نمود.
حمدالله مستوفی متولد به سال ۶۸۰ هجری قمری است و وفات او را در سال ۷۵۰ هجری قمری اتفاق افتاده است و مزارش در محله ملکآباد قزوین باقی است. آرامگاه او در شهر قزوین، خیابان طالقانی، خیابان ملکآباد سابق، کوچه مستوفی واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۰ بهمن ۱۳۱۸ با شماره ۳۳۲ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و از اماکن مورد احترام اهالی این شهر به حساب میآید.
حمدالله مستوفی در سفرنامه خود می نویسد:
«شهر تبریز باغستان بسیار دارد، آب مهرانرود که از کوه سهند میآید و نهصد و چند کاریز که ارباب ثروت اخراج کردهاند در این باغات صرف میشود و هنوز کافی نیست.
هوای تبریز به سردی مایل است و آبش گوارا. در آن غله و سایر حبوب و سبزیها به غایت نیکو میآید. میوههایش در غایت خوبی و بسیاری و ارزانی بود به خصوص امرود و سیب سلطانی و زردآلوی حلوائی و انگور و طبرزد. مردم آنجا سفید چهره و خوش صورت و متکبر باشند فقیر و غنی از کسب خالی نباشد و در آن دیار متمول بسیار باشد.»