میرزا حسن رشدیه
(۱۳ تیر ۱۲۳۰، تبریز ـ ۱۹ آذر ۱۳۲۳، قم)
پایه‌گذار مدارس نوین ایران، نویسنده
میرزا حسن تبریزی معروف به رشدیه در سال ۱۲۳۰ هجری‌شمسی در محله چرنداب چشم به جهان گشود. تحصیلات مقدماتی را در مکتب‌خانه و نزد پدر دانشمند خود با فراگیری صرف و نحو، فقه، احکام، عربی و ادبیات فارسی به پایان رساند و بر اثر هوش و استعداد شگفت‌انگیزی که داشت، در زمان کوتاهی به یکی از علمای تبریز تبدیل شد. به طوری که در ۲۲ سالگی امامت جماعت یکی از مساجد تبریز را برعهده گرفت.
میرزا حسن در سنین جوانی به بیروت رفت و شیوه‌های نوین آموزشی را در دارالمعلمین آن شهر فراگرفت و سپس با هدف بنیان نهادن مدرسه با شیوه نو، به ایران بازگشت و از سال ۱۲۶۲ هجری‌شمسی اقدام به تأسیس مدارس متعددی به این سبک نمود و توانست با روش جدید‌التعلیم خود، در مدت کوتاهی به نوآموزان، خواندن و نوشتن بیاموزد.
وی مؤسس نخستین مدرسه جدید در تبریز و دومین مدرسه در ایران بود که تصمیم گرفت بجای حضور در نجف‌اشرف و خواندن درس طلبگی، روانه استانبول، مصر و بیروت شده و آموزگاری نوین را یاد بگیرد.
از وی تألیفات متعددی برجای مانده است که آثاری چون وطن دیلی ، بدایه التعلیم، نهایه التعلیم، کفایه التعلیم، تاریخ شفاهی، صد درس، کلمات قصار برای کلاس دوم، اخلاق و اصول عقاید، شرعیات ابتدایی و جغرافیای شفاهی از مهم‌ترین آنها به شمار می‌رود.
پایه‌گذار مدارس نوین ایران بعد از سال‌ها خدمت صادقانه در سال ۱۳۲۳ هجری‌شمسی به سن ۹۳ سالگی در قم درگذشت و بر روی دوش شاگردان مدارس قم تشییع و خاکسپاری شد.