محمد رفیع طباطبایی
(۱۲۱۳ش، تبریز ـ ۱۲۸۸ش، باسمنج)
ادیب، شاعر، نویسنده، روزنامهنگار
میرزا محمد رفیع طباطبایی معروف به نظامالعلما، سال ۱۲۱۳ هجریشمسی در تبریز متولد شد. پدرش حاج میرزا علیاصغر مستوفی از بزرگان و ثروتمندان شهر بود که همواره در حل مشکلات مردم میکوشید و محبوبیت خاصی در اجتماع داشت.
محمد با هوش و استعداد زایدالوصفی به فراگیری علوم دینی پرداخت و از سنین نوجوانی در محضر اساتید برجسته حوزه تلمذ نمود. او ضمن تحصیل در محضر فرزانگان نامدار، در سرودن شعر نیز متبحر بود و قلمی توانمند داشت.
از آثار مطبوع و ارزشمند وی میتوان کتابهای زیر را نام برد:
انیس الادبا و سمیر السعداء، الادب الفارسی، آداب الملوک، تحفه الامثال، التحقیقات العلویه، تشریح التقویم، حقیقه الامر، جواهر الاخبار، مجالس نظامیه، مقالات نظامیه، وسیله الزائرین، مجمع الفضائل، مجالس حسینیه، رموز السعاده و کنوز الشهاده، سفرنامه رضوی، سفرنامه غروی، سرالشهاده، کافیه العروض فی العلم العروض، لب الحسنات، لؤلؤ البحار فی منقبه ائمه الاطهار، مصابیح الانوار و مفاتیح الاسرار، مفاتیح الکنوز، حقوق دول و ملل، دستور الحکمه، تحفه خاقانیه، حقوق نظامیه، دیوان شعر، دیوان رضوی.
از یادگارهای جاوید وی بنای مسجد سیدالمحققین میباشد که به سال ۱۲۸۳ هجریشمسی در بازار صادقیه تبریز احداث نموده است.
این ادیب و شاعر توانمند در روستای باسمنج چشم از جهان فروبست و پیکرش پس از انتقال به شهر مقدس قم، تشییع و در صحن بزرگ حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.