محمدعلی مدرس خیابانی
(۱۲۵۷ش، تبریز ـ ۱۶ فروردین ۱۳۳۳، تبریز)
فقیه، ادیب، پژوهشگر، نویسنده
میرزا محمدعلی مدرس خیابانی در حدود سال ۱۲۵۷ هجریشمسی در تبریز بهدنیا آمد. پس از پشت سرگذاشتن دروس مقدماتی، به درس خارج فقه و اصول راه یافت و از محضر علمای بزرگ، اجازه اجتهاد و روایت اخذ نمود.
در اواخر عمر، به مدت ۱۲ سال در مدرسه سپهسالار تهران به بحث، تحقیق و تألیف پرداخت و آثار بسیار ارزندهای به وجود آورد.
وی از علمای پرکار و تلاشگر در عرصههای مختلف به شمار میرفت و پشتکار و مجاهدت طاقتفرسایش زبانزد عام و خاص بود و در علوم ادبیات فارسی، ادبیات عرب، لغت، فقه، اصول، حدیث، درایه، حکمت، کلام، هیأت و نجوم قدیم تبحر خاصی داشت.
از جمله آثار گرانبهای آن فقید سعید میتوان به عناوین زیر اشاره کرد:
ریحانه الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه اواللقب(۸جلد)، فرهنگ نگارستان(۵جلد)، الدرالثمین او دیوان المعصومین(۲جلد)، فرهنگ نوبهار(۲جلد)، کفایه المحصلین فی تبصره احکام الدین(۲جلد)، نثر اللئالی در شرح نظم اللئالی، التحفه المهدیه، حیاض الزلائل فی ریاض المسائل، غایه المنی فی تحقیق الکنی، امثال و حکم ترکی آذربایجانی و قاموس المعارف.
وی به سال ۱۳۳۳ هجریشمسی در زادگاهش دار فانی را وداع گفت و پس از تشییع، همانجا به خاک سپرده شد.