محمدعلی علاء
(حدود ۱۲۱۷ش، تبریز ـ ۱۲۹۷ش، تهران)
۲ مرتبه نخستوزیر، ۱۴ مرتبه وزیر در کابینههای مختلف
محمدعلی علاء معروف به علاءالسلطنه، معینالوزاره و پرنس، در حدود سال ۱۲۱۷ هجریشمسی در تبریز متولد شد. پدرش از رجال عالیرتبه وزارت امور خارجه بود. محمدعلی تحصیلات مقدماتی، صرف و نحو، عربی و زبان فرانسه را در ایران فراگرفت و مدتی در بغداد تحصیلات خود را تکمیل نمود. در سن ۲۰ سالگی به استخدام وزارت امور خارجه درآمد و سپس مدت ۱۰ سال در شهر بمبئی مشغول به کار شد.
وی به واسطه حسن خدمت و پاکدستی توانست نظر ناصرالدین شاه را جلب کند از این رو با عنوان وزیر مختار ایران به لندن فرستاده شد و مدت ۱۸ سال در این مسئولیت انجام وظیفه کرد و در همین زمان بود که لقب علاءالسلطنه را از شاه دریافت نمود.
پس از صدور فرمان مشروطیت، به ایران احضار و عهدهدار تصدی وزارت امور خارجه شد و پس از سالها خدمت در ردههای بالای کابینههای مختلف، در سال ۱۲۹۲ هجریشمسی بهعنوان نخستوزیر انتخاب گردید اما برخلاف خدماتش در سالهای پیشین، مشکلات متعددی برای مملکت فراهم کرده و امتیازات فراوانی به دول روس و انگلیس واگذار نمود. با این وجود بار دیگر در سال ۱۲۹۶ هجریشمسی از سوی احمدشاه به نخستوزیری انتخاب شد و این بار کهولت سن مانع انجام درست وظایف وی گردید تا اینکه یک سال بعد به بستر بیماری افتاد و چندی بعد در تهران چشم از جهان فروبست.