13413 بازدید
مَثَل های پندآموز در زبان و ادبیات ترکی
پیش درآمد:
ضرب‌المثل گونه‌ای از بیان است که معمولاً تاریخچه و داستانی پندآموز در پس بعضی ازاین بیان ها نهفته است. بسیاری از این داستان‌ها از یاد رفته اند، و پیشینهٔ برخی از امثال بر بعضی از مردم روشن نیست. با این حال، در سخن به‌کار می‌رود. شکل درست این واژه «مَثَل» است و ضرب در ابتدای آن اضافه است. به عبارتِ دیگر، «ضرب المثل» به معنای مَثَل زدن (به فارسی: داستان زدن) است. همچنین ضرب المثل ها به عنوان پدیدۀ زبانی به حلقه گسترده علم بیان تعلق دارند و در این معنی، ضرب المثل در واقع زنجیره ای است از واژهایی که چگونگی شکل گیری آن کمتر با قواعد نحوی یا معنایی قابل توضیح است.معنای ضرب المثل ها با توسل به اجزای تشکیل دهندۀ آن، یعنی واژه ها، به دست نمی آید و معنای کلی آن کمتر قانون مند به معنای تک تک واژه ها است.
ضرب المثل ها در میان مردم و از زندگانی مردم پدید می آید و با مردم پیوند ناگسستنی دارد. این جملات کوتاه زاییده ی اندیشه و دانش مردم ساده و میراثی از غنای معنوی نسل های گذشته است که دست به دست و زبان به زبان به آیندگان می رسد و آنان را با آمال و آرزوها، با غم و شادی، با عشق و نفرت، با ایمان و صداقت و با اوهام و خرافات پدران خود آشنا می سازد.زبان شیرین پارسی در نتیجه ی فکر موشکاف و باریک بین و طبع بذله گو و نکته سنج ایرانی، از لحاظ امثال و حکم از غنی ترین زبان های دنیاست.
از سویی دیگر اگر بخواهیم قصه پیچیده و طولانی جایگاه ضرب المثلها در فرهنگ عامیانه را ببینیم باید به رابطه مثل ها و فولکور هر منطقه اشاره کرد.
در زیر مهم ترین مثل های ترکی مرسوم در ادبیات اقوام آذربایجانی را به شکل الفبایی می آوریم:
- آت ، آت اولانجا ییه سی مات اولار
- آت آتینان ساواشار آرادا اشه یین قیچی سنار
- آت آلماغا جوان یوللا ، قز آلماغا قوجا
- آت آلمامیش تویله دوزه لدیر
- آت اؤلاندا میدان اولماز ، میدان اولاندا آت
- آت اولنده ایتین بایرامدی
- آت اولنده یهری قالار ، آدام اولنده آدی
- آت داکی داش دوروب اوسته کی داش دورمور
- آت مینه نین تانیر
- آت مینیش اورگده ر، دون یریش
- آتامین اؤلماغن نان قوخمورام ، قورخورام عزرائیل قاپمی تانیسن
- آتنان آتی بیر یره باغلاسان ، هم رنگ اولماسا دا هم خوی اولار
- آج آداما اولی اتی حلال دی
- آج تویوق یوخودا داری گورر
- آچل مامش سفره نین بیر عیبی وار ، آچل میشین مین بیر عیبی
- آدام دوز چوره گی ایتیرمز
- آدامین آغزیندان سؤز آلیر
- آدامین آنینین یازی سی نه اولسا او باشنا گئله جاخ
- آدن ندی رشید ، بیرین ده ، بیرین ائشید
- آدین قویدون رشید ، بیرین ددین بیرین ائشید
- آرپا اکن بوغدا بچمز
- ارمنی نن سمنی قویما
- آرواد آلماموش اوغول آرزوسی ایلمه
- آز دانیش ، ناز دانیش
- آژ تویوخ یاتار یوخودا داری گورر
- آشاغی دا ایلشماغی بینمیر ، یوخاری دا یئر یوخدو
- آشئنا سویوخ سو قاتیب
- آغ ایتین پانبوخچیا زیانی وار
- آغ توپورجه گؤرنده ، خیال ائلیر ایکی قیرانلخ دی
- آغ گون قره گونی یاددان چخاردار
- آغ یارما ٬ قارا گون اوچوندور
- آغاج بار گتیردخ جان باش ایر
- آغاجی ایچیندن قورد یییر
- آغریمین باشا دسمال باغلامازلار
- آغرین دیشی چک گتسن
- آغزیننان سوت ایسی گلیر
- آغلامیان اوشاغا سوت وئرمزلر
- آغیز یاندیران آشی گوز تانور
- آغین آدی وار ، قره نین دادی
- آلا ایت دن مشهور دی
- آلتنا ایشه ماغی بس دییر ، شیرین چای دا ایستیر
- آللاهدان اوزولمه سه ، اؤلوم یوخدی
- آندوی اینانم یا خوروزون قویروغون؟
- آنقیران اشیین باشننان ورما
- آنلیان آداما قول اولاسان
- آننئن یازیسننان قاشماغ اولماز
- ال الی یووار الده دونر اوزی یووار
- احتیاط ، اییدین یاراشغی دی
- ات گتیموب کوفته ایستیر
- اششه ساتان کؤششه آلا بولمز
- اصلانین ار‌کک ، دیشی سی اولماز
- الی بؤش ، اوزی قره
- اوت دئدیم دیلیم یاندی
- اوتونان پامبغن نه دوستلوغو؟
- اوجا یر سو ایشمز
- اوجوزلی ائتین شورباسی چخماز
- اوچ تومننخ اششیین اون بش قرانلخ بالاسی اولار
- اوددان کول تورنر ، کولدن اوت
- اورتولی بازار ، دوسلوقی پوزار
- اورک یانماسا ، گوزدن یاش چخماز
- اوز گوزونده دیره یی گورمور ، اوزگه نین کینده توک گورور
- اوزگه آتینا مینن تئز دوشر
- اوزگه سوزی ائو ییخار
- اؤزگه مالین گورسه دیب ، اؤز مالیین قالب ائلیر
- اؤزومون قشه یین چاققال ییر
- اوزونه اوماش اوغانمر ، اوزگیه اریشته کسیر
- اؤزووه اینه باتر ، اؤزگویه چووالدز
- اوزی بزح لی ، ایچی تزح لی
- اوغری پیشیک آغاش گورجاخ قاچار
- اوغورلوغونون اولی دوشر آی ایشیغینا
- اول قردشلغوی ثابت ائله ، سورا ارث و میراث ایسته
- اولاندا حالم حالای ، اولمیاندا حالیم قولای
- اولدوز گورمه میش جان وئرمز
- اؤلسون او پیس کی یئرینه یاخجی سی گه له جاخ
- اؤلماخ اؤلماخ دی ، جان وئرماخ نه دی
- اولمه اششییم یونجا بیتین جه
- اؤله ن یوخدی قبرنه سیچاسان
- اولی ائششه آختاریر نالن چئکه
- اؤلی دوروب میرده شوری یوغور
- اؤلی یه اوز وئرسن ، سیچار کفنین باتیرار
- ایت ایتدغن نان ال چکر سومسوم ماغیننان ال چه مز
- ایتین ایاغیندان تیکان چیخاردیر
- ایتین سوتچیه نه خیری
- ایچریم اوزومی یاندیرر ، ایشیییم اوزگه نی
- ایری اوتوراخ ، دوز دانیشاخ
- ایش گوردورنین دی ، گورنین دییر
- ائششیی باغلاسان آت یاننا ، یا خویون گوتورر یا خاصیتین
- ائششییم اؤلمه ، یونجا بیتینجه ، یونجام سارالما ، توربا تیکینجه
- ایشله میین ، دیشله مز
- ایشی آستا گور ، اوستا گور
- ایکی دولتدی ساواشار ، آرادا کاسبین باشی سنار
- ایکی گارپئزی بیر الینده توتوپ
- ائل گوجی ، سئل گوجی
- ایلان سانجان آلا (آغ قره) ایپدن قورخار
- ایلان هر یئره ایری گتسه ، اوز یوواسنا دوز گدر
- ایلان یئییب اژدها اولوب
- ایلانین زهله سی یارپزدان گدر ، اودا گوزینون قاباغندا بیتر
- ائله بیر فیل بورنوننان دوشوبدی
- ائله قورخور ، جین دمیردن قورخان کیمی
- ائله یئرده یاتماز آلتینا سو چیخا
- اینه هامنی بئزر ، اؤزی لوت گئزر
- ائوز دییر کی ، دابان داشدی
- ایید اوغلان ، داییسینا چئکر ، خانم قیز ، خالاسنا
- اییدی کوللوخدان گوتی ، چوریین الله دان ایسته
- باخما اوزونون قاره سینه ، باخ آنینین آچخ لغینا
- بارلی آغاجین باشنا دولانالار
- باشاردیقی ایشه گئدن ، پشمان اولماز
- باشدا آغیل اولماسا بدن عذابدا اولار
- باشوا داش سالاندا ، اوجا یئردن سال
- باشوا کول اله سن اوجا یردن اله
- باغ صاحبی باغنا قیئدی ، باغبان بیر سالخم اؤزومه قیئمادی
- باغ صاحبی تئلئس سه ده ، اوزوم واختینده یئتیشر
- باغبانین بار وخدی قولاخلاری ائشیتمز
- باغدا اریک واریدی ، سلام علیک واریدی ، باغدان اریک کوتاردی ، سلام علیک قوتاردی
- باغلی قاپنین بیر عیبی وار ، آچیق قاپنین مین عیبی
- بالابان سسی اوزاخدان یاخجدی
- بالالی قارقا بال یمز
- بالی یئمه میش ، بلاسین چکیروخ
- بقال داشدان کسر ،جن یمیشدن
- بو ایلکی قوشلار ، بیلدیرکی قوشلارا جور جور اورگدیلر
- بوردا منم ، بغداد دا کور خلیفه
- بؤرکووی قوی قاباغیوا ، قاضی ائله
- بورنون توتسان جانی چیخار
- بوستان وقتی ، بوستان چئنن قولاغی کار اؤلار
- بوش سفریه نه دعا؟
- بوشلی بوشلونون ساغلیغین ایستر
- بولاغ گرک یریندن بولاغ اولا ، سو توحماغینان بولاغ اولماز
- بوننان فاتیا تومان اولماز
- بونون ایپینین اوستینه اودون یغماق اولماز
- بویوح آغاجین ، کولگه سی ده بویوح اولار
- بؤیوک باشین ، بؤیوک بلاسی اولار
- بویونون ، صاباحی دا وار
- بیر باشی وار ، مین سئوداسی
- بیر تیکه نی بولمیین ، مین تیکه نی ده بولمز
- بیر ساعاتدی تانباکی یانر ، ایندی دییر نه توسسودی
- بیر طرفه باخرام بوغدی ، بیرطرفه باخیرام سققل
- بیر گئجه نین اوغروسی بوله نی ، اون ایلین مالاسی بولمز
- بیرلخ هاردا ، دیریلخ اوردا
- بیلدیرچینه بئی لخ یتیشنده اول آناسنن امجیین کسر
- بیئ وئرن آتن دیشلرین سایمازلار
- پالانا بورون ، ائلینن سورون
- پوفونن پیلو اولماز ، یاغنان دویی ایستر
- پوللی لیخدا ، پول سوزلوغا ، پول ساخلا
- پیچاخ اوز دسته سین کسمز
- پیچاخ دسته سینی کسمز
- پیچاخ ورسان قانی چخماز
- پیس تویوخ برک یوموتلار
- پیشیین آغزی ائته چاتماز دیر منداردی
- پیشیین الی اته یتیشمز دییر واخ واخ
- تاری یازانی بنده پوزا بیلمز
- تازا یونجا ائششیه باش آغریسی گتیرر
- تلافی ائتمه بدخواهه ، اوزی اوز قازدیغی چاهه ، دوشر آهسته آهسته
- توتولماموش اوغری ، خاننان ایره لی دی
- توستی گئدر گوزل لره ساری
- تولا ایتدن ده مندار اولار
- تولکویه دئدیله هانی شاهدین ، دئدی قویروغوم
- تولکی اولسان درین اون بش قرانا دیمز
- تولکی وار باش قوپادیر ، قوردون آدی بد نامدی
- توی دان سورا حنانی نینیه للر
- تویوغون پیسی بح یوموتدار
- تیکه قارین دویورماز ، محبت آرتیرار
- جالانان سو دا کوزیه قییتمز
- جان وئرر ، مال وئرمز
- جهنمه گئدن اوزونه یولداش آختارار
- جوانا گئتمین قز ، قوجیه یالوارا یالوارا گئدر
- جوانلیخدا ، قوجالیغا جان ساخلا
- جواهر جیندا آراسیندا اولار
- جوجه نی پائیزین آخیرینده سایاللار
- جوجه یومرتادان چیخار قابیغینی بئینمز
- چادراسز لخدان ائوده قالیپ
- چاغریلمامش قوناغین دالسی سوزلی اولار
- چالما قاپمی ، چالارلار قاپوی
- چای گورمه میش ، چرمالانما
- چراغ اؤز دیبینه ایشیق سالماز
- چوبانن گؤلی اولسا گئچینین بوینوزوننان سوت چئخادار
- چوبانن گؤیلی اولسا قره سودان قیماخ توتار
- چؤخ دولانان چؤخ بولر
- چوخ گزن ، چوخ بولر
- چوره گی آت سوغا ، بالیخ دا بولمه سه ، خالق بولر
- چوریی آت سوغا ، بالیخ دا بولمسه ، خالیق بولر
- چولمک دغیرلانار قاپاغین تاپار
- چؤمچه آشدان ایستی اولوب
- حالوا حالوا دئماغنان آغیز شیرین اؤلماز
- حامام سوغونان اوزونه دوست توتور
- حکیم اششح اتی بویوروب
- حلال کسب عبادت دی
- حلال مالا زوال یوخدی
- حمام سوئونان دوست تاپر
- حنالی ال ، جیبه قویولماز
- حورن ایت قاپماز
- حیرسین دولته زیانی وار
- خاتن قز خالاسنا چکر ، قوچ اییت دایی سنا
- خالص ایشک دن ناخئر اولماز
- خالق یخانی مخلوق نجه قؤزار
- خالقا ایت هورسه بیزه چاققال هورر
- خلیفه کیسه سینن بغیشلیر
- خمیر چوخ سو آپارار
- خوروز یؤخیدی ، سحر آچیلمیردی؟
- داغ داغا چاتماز ، آدام آداما چاتار
- داغدا جیران گؤرسه دیر
- دالدان گلن داش تؤپوغا دئیر
- دالی یا قالسان دییللر گیج دی ، قاباغا گئچسن دییللر بیژ دی
- دت دی دئین گل اولار
- دت گلنده خالوارینان گلر ، چخاندا میثقالینان چخار
- دده سین گورمی ین ، شاهلخ ادعاسی ائلیر
- دلی دلی نی گورنده ، چوماغن گیزله در
- دلی قوییه بیر داش آتار ، یوز اغیللی چیخاردا بولمز
- دلی یه همشه بایرامدی
- دلی یه یئل وئر ، الینه بئل وئر
- دمیر قاپی نین تخته قاپیه ده ایشی دؤشر
- دنیا مؤمنه زنداندی ، کافره میدان
- ده وه اویناسا ، قار یاغار
- ده وه چی نن قوهوم اولانن گرح دروازاسی گن اولا
- ده وه دن بیر قل دا غنیمتدی
- ده وه نی آپاران ائششح دی
- ده وه نی چؤمچه نن سووارمازلا
- ده وه نین آیاغی آلتیندا قاریشقا ازیلمز
- دوز یرده یریه بولمور ، شوخومدا شیلاخ آتر
- دؤز یییب ، دوز قابنی سیندرمازلا
- دوست باشا باخار ، دشمن ایاغا
- دؤست منی یاد ائله سین ، بیر ایچی بوش گیردکاننان
- دوشانا دییر قاش ، تازیه دییر توت
- دولانان ایاغا داش دیئر
- دولت دوشانی آرابا نان توتار
- دوننی دئمه بویونی ده له په نی دئمه دویونی ده
- دونیانی بوغدا توتسادا ، کهلییین روزوسی چینقل دی
- دوه یه دئدیله بوینون ایریدی ، دئدی هارام دوزدو کی
- دویمه قاپمی دویمه سینله قاپووی
- دئدی نئجه سن بیرسوز دییم چاتدیاسن ، دئدی نئجه سن آنلامیم پاتدیسن
- دیشون آغریر چح قوتول ، قونشون پیس دی کوش قوتول
- دین سیزین کی ، ایمان سز دی
- دییللر تویوغون بیر قچی وار
- زر قدرینی زرگر بولر
- ساخلا سامانی ، گلر زمانی
- سارالا سارالا قالماخدان ، قیزارا قیزارا ائولماخ یاخجدی
- سامان سنیندی ، سامانلئخ کی سنین دییر
- ساواشان باریشار ، پیسلیق سوزبازا قالار
- سرروی دوستوا دمه ، دوستووندا دوستی وار
- سنین کیمی دوستی اولانا دشمن لازیم دییر
- سو گئلن ده اؤز یولونی تاپار
- سوری دن قالان ، قوتور اولار
- سوز سوزی گتیرر ، آرشن بئزی
- سؤز سؤزی گتیرر ، آرشین بزی
- سوز وار آدامی داغا میندیرر ، سوز وار آدامی داغدان اندیرر
- سوزی آت یره صاحیبی گوتورر
- سوزی آت یئره صاحابی گؤتورر
- سوزی باجووا دئمه ، باجوین دا باجیسی وار
- سوزی پیشیر صورا دوشور
- سیل دن گئچنده ، دار یر آختارما
- سینان قول ، بویوندان آسلانار
- شر گوجالسا ، اوزونه کپنک قونار
- شرعه گیدن ، اؤز سوزون دانشار
- شوربا وار پلودان یاخجدی
- صبرینن حالوا پیشر ای قورا سن نن ، بسله سن اطلس اولار توت یپراقننان
- ضررین یارسننان قییتماخ منفعت دی
- طرف شئر غزل دیییر
- طرفین بورنی یئللی دی
- طویله ده یاتپ ، بالاخانا یوخوسی گورمه
- ظلمونن آباد اولان ائو عدلینن برباد اولار
- عادت قانون دییر ، آمان قانون قه در حکمی وار
- عجله ایشینه شیطان قاریشار
- عزیزیم عزیزدی ، تربیتی اوننان عزیزدی
- عقربی ائله گوردوم کی ایلانا پناه گتیردیم
- عقربین قره سینه ده ، ساریسینا دا
- غضبین ، دولته زیانی وار
- فلکین الوان الوان بورکی وار
- قاپوی گن قوی ، دوه سین الاه دان ایسته
- قارا گونون عمری آز اولار
- قارقادان گوزل قوش ایستدیلر ، ائوز بالاسن گتیردی
- قارین توخ اولاندا ، چوخ زاد یادا دوشر
- قارینا گئیدن ، قارداشدی
- قازان قازانا دئیر اوزون قره دی
- قازان قازانا دییر دیبین قره دی
- قاشین دوزلدن دئیردی ووردی گوزینی چیخاتدی
- قالان ایشه قار یاغار
- قدیم کیشی لر سوزون جوهرین چکیبله
- قره بخت داغلارا چخسا ، داغلاری دومان آلار
- قره قارقانین بالاسی دا اؤزونه شیرین دی
- قره گونون عمری آز اولار
- قره گونون عمری آز اولار
- قره گونون عمری آز اولار
- قش چخار ، اوزی قره لخ کؤموره قالار
- قلش یاراسی دوزه لر ، اورح یاراسی یوخ
- قوتدان قورخان ، قویون ساخلاماز
- قوجا کرپیشده گوره نی ، جوان آینادا گورمز
- قوخموش آداما قویونون باشی جوت گورونر
- قودوران قئخ گون یاشار
- قورت دومانلی گون آختارار
- قورخ او آدامنان کی قوخماز آللاهدان
- قورخ اوننان کی قوخمور آللاهننان
- قورین گوزه چوپ توشر
- قوناق قوناغی ایسته مز ، ائو ییه سی هئچ بیریسین
- قونشی پایی یاخجی دی ، بیرگون سنده بیرگون منده
- قونشی قونشیدان سحر اویانماغی اؤرگه شر
- قونشیه اومود اولان شامسیز قالار
- قوهوم آدامین اتین ده یسه ، سومویون ائشیه آتماز
- قؤوری قؤوری قؤوربانین اؤلوم
- قویونی قازان گن قازار ، درین قازار ، اؤزونه قازار
- قویی قازان اوزون درینده گورر
- قیز قالدخجا قزئلا دونر
- قئزی اولان قرمزی دون گیمز
- قیزیم سنه دییرم ، گلین سن ائشید
- قیزینی دؤیمین ، دیزینه دؤیر
- کورا نه گئجه نه گوندوز
- کوسولنده ، باریشماغا ائوز ساخلا
- کار ائشیتمز ، اوخشادار
- کاسب اوشاغی ، گؤرمه میش بالاسی اولمیه سن
- کاسب پول تاپسادا ، خشله ماغنا یئر تاپماز
- کاسب تازا پالتار گیسه دییلله هاردان تاپدین ، دولتدی گیسه دییللر مبارحدی
- کاسبن بیر اوغلو اولدی اونوندا بوینو ایری دی
- کاسبن دوواری آلچاق اولار
- کاسبن سؤزو ، یورقونون گؤزو
- کاسبن گونی ، ایتین گونی
- کاسبی دئوه اوستونده بووه سانجار
- کاسیبی دوه اوسته بووه سانجار
- کچل باخار گوزگیه ، آدنی گویار اوزگیه
- کچل داوا بولسه اوز باشینا یاخار
- کچلین آدن قویاللار زلفعلی
- کره کره دایی ده کره ؟
- کور آتین کوردا نال بندی اولار
- کور آلاهدان نه ایستر ، ایکی گوز بیری ایئری بیری دوز
- کور توتدوغون بوراخماز
- کور توتدوغون بوراخماز
- کورونان چورح یه اللاهی آرادا گور
- کوزه چی سنئخ کوزه ده سو ایچر
- کولش تئز یانار ، تئزده کول اولار
- کیشی توپوردوغون یالاماز
- کیشینین قیمتی انگینین آلتندادی
- گامشی وکیل ایله سن انباری اوزونه چخار
- گاه نالا دویر ، گاه مخا
- گچه جاخ گچیپ ، گله جاخدان صحبت ائله
- گزن ایاغا داش دئیر
- گشمه نامرد کؤرپوسوننن قؤی آپارسن سل سنی
- گلین اوجاغا گلر
- گوردون یئماخ نه دئماخ
- گؤزل آغا چوخ گؤزلیدی ، بیرده بیر چیچه چیخاتدی
- گونوز چیراغ یاندیران گجه قارانلوقدا قالار
- گونوزون شرری ، گئجه نین خئیریندن یاخجی دیر
- گؤیلی بالیق ایستین گوتون قویار بوزلی سوغا
- گئجه دن اؤدونا گئدن چوخ اولار
- گئجه سیلاحلی ، گونوز کولاهلی گرح
- گئجه شهره گئدن چوخ اولار ، قیشدا بوستان اکن
- گئچی جان هایندا ، قصاب پیئ آختارر
- گئچی نین اجلی گلنده ، باشین چوبانن چوماغینا سورتر
- گئچینین قوتوری ، سرچشمه دن سو ایچر
- گئدر بوستان قئراسی ، قالار اوزون قره سی
- گیر مجنونون گؤزونه ، باخ لیلینین اؤزونه
- گئلین اوینیه بولمز ، دییر اوتاق ائیریدی
- لالین دیلین ننه سی بولر
- لالین دیلین نه نه سی بولر
- اللاه ایکی یوموروغی بیر باشا ورماز
- اللاه بو گوزی اوبیری گوزه موحتاج اله مه سین
- اللاه پخیله پای ورمز ، ورسه ده خیرین گورمز
- اللاه داغئنا باخار قار وئرر
- لای لای بولوسن نیه یاتمسان
- الله داغینا باخار قار ورر
- الله دان اوزولمیه نه اولوم یوخدی
- مال گئدر بیریانا ، ایمان گئدر مین یانا
- مالم خراب اولانجا ، قارنم خراب اولسون
- ماما چوخ اولاندا اوشاق تئرسه گلر
- مثلده معرفت اولماز
- مچید قاباغی ائششح باغلامالی یر دییر
- مچیدین قاپیسی آچیخدی ، ایتین حیاسنا نه گلیپ
- مرند اولوسو کیمین اوزاندی
- مصاحبین باب ایله ، گورن دسین هابیله
- موساهیبین باب ائیله ، گؤرن دئسین هابئیله
- موفت اولسون کوفت اولسون
- ناشی آداما ضرنا وئرسن ترسه چالار
- نامرده بئل باغلاما
- نانجیب دن بورج ائله مه ، بورج ایلدین خرج ائله مه
- ننیه باخ قئزن آل
- نه فه سی ایستی یئردن چخر
- نیسیه ، گیرمز کیسیه
- هاردا خوش گئشسه اورا وطندی
- هاردا یئدین ، اوردا یات
- هامییه ایت هورر ، بیزه ده چاقال
- هر اوستی اونلی دئیرمانچی اولماز
- هر دده سینین گوزن چخاردان کوراوغلی اولماز
- هر کیم ائششح اولدی ، سن ده اونا پالان اؤل
- هر نه اهسن ، اؤنودا بیچه سن
- هر نه توهسن آشوا او دا چیخار قاشیغیوا
- هر یرده آش وار ، اوردا باش وار
- هر یئمیشین بیر دادی وار
- هرنه سالسان آشووا ، او چخار قاشغوا
- هش کیم اوز یوغوردونا تورش دئمز
- هم خدانی ایستیر ، هم خرمانی
- همدان اوزاخ کَردیسی یاخین
- همه شه جوجه سبد آلتندا قالماز
- همه شه شعبان ، بیر گون ده رمضان
- هیز ایت ، آغاج گؤرنده ، قاچار
- هئش کیم آتاسی اؤلن قدر یاسلی دئییر
- یا حسن کئچل ، یا کئچل حسن
- یاتانین آییخ دان خبری اولماز
- یاتما تولکی کولگه سینده قؤی یسین اصلان سنی
- یاخجی بیچین چی ، خرجین یردن چخاردار
- یاخشی دوست ، یامان گونده بولونر
- یاد گلیب قوهوم اولانجا ، قوهوم یاد اولار
- یار دردینی ، یار چکر
- یار قاداسینی ، یار آلار
- یار گئتدی ، یئری قالدی
- یارا دوزه لر ، یئری قالار
- یارا وار باغلیللر ، یارا وار داغلیللر
- یازانا باخما ، یازدغنا باخ
- یازدا ایلاندان قورخان، قیشدا چاتیدان قورخار
- یازدا بوزا یئریحلین ، قیشدا گؤبه له یه یئریحلر
- یاش آغاج تئز اییلر
- یاش دا یانار قوری اوتونا
- یاشنا باخما ، باشنا باخ
- یاغ ایچینده بؤیرح کیمی اوزور
- یاغ گئدر یاغ اوسته ، یارما یاوان قالار
- یاغ یؤغوتداندی ، یؤغوت یاغدان
- یاغش یاغار ، یئر دویماز
- یاغشدان چخدوخ ، دامجیا دوشدوخ
- یاغشدان قاچان دولی یه دوشر
- یاغماسادا گورولدور
- یاغی اوت ائریدر ، قاری گون
- یاغی توکوب یاغ اوسته ، شوربانی یاوان قویان الله
- یاغیش ایسلادار، گون قورودار
- یالان اوز قرالدار
- یالان ایاخ توتار آممان یئریمز
- یالان گوجئرر ، آممان بیتمز
- یالانچی چوخ آند ایچر
- یامان گونون عمری آز اولار
- یامان گؤنون عمری آز اولار
- یای وار، قش وار ، چوخ ایش وار
- یتیمه وای وای دیین چوخ اولار ، چورح ورن اولماز
- یخه مه سنجاخ ساشمیبسن کی
- یخینده کی اوت علف ، اوزاخداکی آرپادان یاخجدی
- یخینه گئلمه اییین گئلیر ، اوزاغا گئتمه جانم چئخر
- الیننن گئدنی آتاسنا احسان وئریر
- الینین دوزی یوخدی
- یوخاری باخیب غم ایئلینه جان ، آشاغا باخوب دم ائیله
- یورقانا بؤرون ، ائلینن سؤرون
- یورقانوا گوره قچوی اوزات
- یوغوت توکولسه یئری قالار ، ایران توکولسه نه یی قالار؟
- یومورتاسی ترسه گئلن تویوخ کیمی دیر
- یومورتاسیندان چیخمامیشدان باش یارر
- یئر برک اولاندا ، اوکوز اوکوزدن گورر
- یئکه باشن ، یئکه بلاسی وار
- یئماغنان دویمیان یالاماغینان دویماز
واقعا عالی بود ، دسستون درد نکنه
چوخ دوزگون و مکملیدی ،اللریزه ساغلیغ
سلام. چوخ ممنون. گوزلریزه ساغلیغ
سلام
عالی بود .ضرب المثل ترکی معادل ضرب المثل فارسی : از کوزه همان برون تراود که در اوست چی میتونه باشه .من پیدا نکردم
سلام. ممنون از شما.
فکر میکنم همون ” هرنه توهسن آشوا او چخار قاشغوا ” باشه.
سلام استاد رستمی عزیز ممنون از زحمات شبانه روزیتون، همیشه موفق و موئد باشید.
سلام. سپاس از مرحمت عالی
سلام استاد رستمی عزیز ممنون از زحمات جنابعالی، همیشه موفق و موئد باشید.
سلام و عرض ادب. سپاس از مرحمت عالی
سلام و عرض ادب. پدر مرحوم ما گاهی به شوخی به کسی که در موضوعی پافشاری کرده و می خواست حرف خودرا به کرسی بنشاند می گفتند : حکایت ایسلاتمیشام قیرخاجیام اولوب. خواستم ببینم حکایت یا ضرب المثلی تحت این عنوان داریم یا به نظر شما رسیده یاخیر.
باتشکر
سلام و درود
متاسفانه این مثل را نشنیده ام.
سوگوار(سوگ+وار)هر کلمه ایی وار(هست.هستی.دارایی.وارلیق)داشته باشد.تورکی است.مثل امیدوار.سبزه وار.استوار(اوستی وار).بزرگوار.سوگوار.آدی وار.دلوار.چلوار.یانوار.شلوار(شال وار).کاوار(تره).ناوار.هموار.یالوار.خروار…
سپاس از اظهار نظر عالی