صمد بهرنگی ؛ ادیب، شاعر، نویسنده، داستان‌سرا
صمد بهرنگی
(۲ تیر ۱۳۱۸، تبریز ـ ۹ شهریور ۱۳۴۷، رود ارس)
ادیب، شاعر، نویسنده، داستان‌سرا
صمد بهرنگی در سال ۱۳۱۸ هجری‌شمسی در محله چرنداب به دنیا آمد. پس از سپری کردن تحصیلات متوسطه و دانشسرای مقدماتی در تبریز، از سال ۱۳۳۶ هجری‌شمسی به‌عنوان معلم در مناطق روستایی آذربایجان به تدریس مشغول گردید و همزمان به تألیف پرداخت و آثار ارزشمندی در حوزه ادبیات کودکان خلق کرد اما چون نوشته‌هایش حرفهای از دل برآمده بود و همچنین به دلیل نگارش با الفبای ترکی، به ذائقه دولت وقت خوش نیامد، ضمن محاکمه از کار و تدریس کنار گذاشته شد.
وی که عاشق و دلباخته ادبیات عامیانه آذربایجان بود، اولین اثر خود به نام تلخون را منتشر نمود و سپس در سال ۱۳۴۵ هجری‌شمسی با همکاری بهروز دهقانی مجموعه متل‌ها و چیستان‌های آذربایجانی را با نام تاپماجالار، قوشماجالار انتشار داد. او علاوه بر توجه به ادبیات کودکان، در مورد زبان ترکی آذربایجانی تعصب خاصی داشت از این رو کتاب الفبای ترکی آذربایجانی را قلمی نمود.
روز ۹ شهریور ۱۳۴۷ خبر مرگ این نویسنده توانمند و درستکار، همه را در عزا و ماتم نشاند. به نقلی قاتل بهرنگی جوان، امواج رود ارس بود که وی را در خود غرق کرده بود اما نحوه مرگ وی همچنان در ابهام باقی ماند.
بخشی از آثار مهم وی عبارتند از:
عادت، قصه‌ها، اولدوز و کلاغ‌ها، اولدوز و عروسک سخنگو، کچل کفترباز، پسرک لبوفروش، افسانه محبت، ماهی سیاه کوچولو، ۲۴ ساعت در خواب و بیداری، یک هلو هزار هلو، کوراوغلو و کچل حمزه، افسانه‌های آذربایجان، کندوکاو در مسائل تربیتی ایران، الفبای فارسی برای کودکان آذربایجان، اهمیت ادبیات کودک، و خرابکار.