سید حسن تقی زاده
(۵ مهر ۱۲۵۷، تبریز ـ ۸ بهمن ۱۳۴۸، تهران)
ادیب، نویسنده، چندین دوره وزیر، رئیس مجلس سنا
سید حسن تقی زاده در سال ۱۲۵۷ هجری‌شمسی در تبریز چشم به جهان گشود. از سن چهار سالگی شروع به تحصیل کرد و تا ۱۴ سالگی کتاب‌های فارسی معمول آن زمان را خواند و مقدمات عربی، منطق، فقه و اصول را نزد علمای تبریز آموخت تا اینکه تحولی در افکارش پدید آمد و به علوم ریاضی قدیم، علم کلام، حکمت، طب قدیم، علوم خفیه، تصوف و عرفان قدم نهاد و ضمن آن زبان‌های انگلیسی و فرانسوی را فراگرفت.
در سال ۱۲۸۱ هجری‌شمسی به همراه محمدعلی‌خان تربیت، سید حسین عدالت و یوسف‌خان اعتصام‌الملک، مجله علمی و ادبی گنجینه فنون را منتشر کرد. وی ۷ دوره در مجلس شورای ملی به‌عنوان نماینده مردم تبریز و تهران حضور یافت و خدمات ارزشمندی از خود به یادگار گذاشت.
در دوران خدمت خود، مسئولیتهایی همچون وزیر طرق، وزیر دارایی، والی خراسان، نماینده مجمع بین‌المللی خاورشناسان رم، سفیر ایران در لندن و ریاست مجلس سنا برعهده گرفت تا اینکه در بهمن ۱۳۴۸ در تهران درگذشت و در آرامگاه ظهیرالدوله به خاک سپرده شد.
از آثار مهم وی می‌توان به گاهشماری در ایران، مانی و دین او، تحقیق در احوال و آثار فردوسی و ناصرخسرو، رساله تحقیق در احوال کنونی ایران، توجه بیشتر به ولایات، مقدمه تعلیم عمومی، آینده روشن، لزوم حفظ زبان فصیح فارسی، جنبش ملی ادبی، و اخذ تمدن خارجی اشاره کرد. علاوه بر آثار یاد شده، مقالات بی‌شماری از تقی‌زاده در مجلات کاوه، آینده، تقدم، تعلیم و تربیت، ارمغان، یغما، مهر، اطلاعات ماهانه، سخن، مجله دانشکده ادبیات تبریز و غیره چاپ شده است.