سید جمال ترابی طباطبائی
(۵ اردیبهشت ۱۳۰۴، تبریز ـ ۲۲ مهر ۱۳۸۸، تبریز)
پدر سکهشناسی ایران، نویسنده، پژوهشگر، از بانیان موزه آذربایجان
سید جمال ترابی طباطبائی در سال ۱۳۰۴ هجریشمسی در محله مهادمهین به دنیا آمد. تحصیلات مقدماتی را در مدارس رشدیه و فردوسی به پایان رساند و جهت ادامه تحصیل عازم تهران شد و در رشته تاریخ، جغرافیا و علومتربیتی به تحصیل پرداخت.
ضمن تحصیل، با رتبه یک دبیری به استخدام آموزش و پرورش درآمد و در سال ۱۳۳۷ هجریشمسی مأموریت یافت تا موزه آذربایجان را در تبریز ایجاد نماید. وی توانست این مأموریت مهم را به نحو شایسته و با کمال دقت به سرانجام برساند و اکنون در سایه زحمات ایشان، موزه آذربایجان از گنجینههای ارزشمند تاریخ کشور بهشمار میرود.
وی مدت چند سال در گروه تاریخ دانشگاه تبریز به تدریس پرداخت و اقدام به جمعآوری و تدوین آثار علمی و تحقیقاتی متعددی کرد که هماکنون بهعنوان منابع مرجع مورد استفاده قرار میگیرد.
در دوران بازنشستگی نیز پژوهش را ادامه داد و اقدام به جمعآوری و تدوین آثار فاخر نمود و کتابهای ارزشمندی خلق کرد که از آن میان میتوان به سکههای آق قویونلو و مبنای وحدت حکومت صفویه در ایران، آثار باستانی آذربایجان، رسمالخط ایغوری و سیری در سکهشناسی، سکههای اسلامی دوره ایلخانی و گورکانی، سکههای شاهان اسلامی ایران، سکههای ماشینی ایران و مقدمهای بر سکهشناسی، مسجد کبود تبریز فیروزه اسلام، نسبنامه شاخهای از طباطباییهای تبریز، نقشها و نگاشتههای مسجد کبود تبریز، تاریخ تبریز به روایت سکه و ضمایم، وقفنامه طالبیه تبریز، فرامین بقعه شیخ صفی، مغازههای مجیدالدوله یا مجیدیه، و نخستین سکهها اشاره کرد.
ترابی طباطبائی بعد از سالها خدمت به فرهنگ، تاریخ و هنر آذربایجان، به دلیل بیماری گوارشی و کهولت سن، در سال ۱۳۸۸ هجریشمسی درگذشت و در وادیرحمت به خاک سپرده شد.