سعیدخان سراج میر
(نامشخص، تبریز ـ ۱۳۳۱ش، تبریز)
اولین رئیس معارف آذربایجان، شهردار تبریز
سعیدخان سراج میر معروف به ذکاء الدوله در تبریز به دنیا آمد.
وی نوه میرزا مهدی کلانتر باغمیشه بود و متأسفانه از دوران تولد و کودکی وی اطلاع چندانی در دست نیست اما آنچه مسلم است پس از عزیمت عباس لقمان ادهم به تبریز، عنوان نخستین رئیس معارف آذربایجان را در سال ۱۲۹۹ هجریشمسی به خود اختصاص داد ولی یک سال بعد به دلیل مشکلات مالی از مسئولیت خود استعفا و جای خود را به محمدعلیخان تربیت سپرد.
سراجمیر در دوران ریاست خود، مدرسه ملی علم و ادب را در تبریز بنیان نهاد و مدتی نیز به کار قضاوت پرداخت و نهایتاً در دوره چهاردهم مجلس شورای ملی، ریاست انجمن نظارت بر انتخابات را برعهده گرفت و از سال ۱۳۲۷ هجریشمسی به مدت یک سال شهرداری تبریز را مدیریت کرد.
وی دارای اطلاعات جامعی در ادبیات فارسی بود و خط نستعلیق را با مهارت تمام مینوشت اما عمده شهرتش را درستکاری، امانتداری و دیانت شکل داده بود. از این رو روزنامههای آذربایجان او را مؤتمنالملک آذربایجان مینامیدند.
ذکاءالدوله کتابخانه بزرگی مشتمل بر کتب نفیس عربی و فارسی داشت که در زمان خود آبروی شهر به حساب میآمد.
رئیس معارف آذربایجان در سال ۱۳۳۱ هجریشمسی در زادگاهش چشم از جهان فروبست.