تبریز ، شهر خانه های تاریخی
خانه های تاریخی تبریز قدمتی برابر با دوران قاجار می‌رسد. تمام بناهای تاریخی و دیدنی موجود در شهر تبریز در آخرین شب سال ۱۱۹۳ هجری قمری و در آغاز دوره قاجاریه، براثر وقوع زمین‌لرزه‌ای هولناک تخریب شدند و شهر تبریز به ویرانه‌ای از خرابه‌ها تبدیل گشت. البته برخی از بناهای محکم و استوار، همچون ارک علیشاه، بازار تبریز، مسجد استادشاگرد، مسجد جامع و مسجد کبود باوجود آسیب‌های فراوان باقی ماندند.
در آغازین سال‌های حکومت دولت قاجار، ساخت و ساز در شهر رونق گرفت و مردم برروی خرابه‌های تبریز ویران شده، شهری نو با خانه‌هایی زیبا و جالب بنا کردند که امروز نیز این خانه‌های تاریخی در نقاط مرکزی شهر تبریز به چشم می‌خورند.
بسیاری از این خانه‌ها در حال احیا و ترمیم هستند و پس از ترمیم به موزه یا سایر مراکز فرهنگی تبدیل می شوند.
امروز در شهر تبریز، بیش از ۶۰۰ باب خانه تاریخی شناسایی شده است که برخی از مشهورترین آنها به قرار زیر هستند:
- خانه اردوبادی
- خانه امیرنظام گروسی
- خانه بهنام
- خانه تاجرباشی
- خانه پروین اعتصامی
- خانه حاج‌محمد آقا حبشی
- خانه حیدرزاده
- خانه ستارخان
- خانه سرخه‌ای
- خانه سلطان‌القرائی
- خانه سلماسی
- خانه شربت‌زاده
- خانه فرزام
- خانه قدکی
- خانه کلانتر
- خانه گنجه‌ای‌زاده
- خانه مستشارالدوله
- خانه میرزاحسین واعظ
- خانه میرزامحمدحسین مجتهد
- خانه میرزامهدی‌خان فراش‌باشی
- خانه معبودی
- خانه حاج ارفع الملک جلیلی
- و …