حیدر خوندل
(۱۳۰۴ش، تبریز ـ ۶ آذر ۱۳۸۳، تبریز)
شاعر، مقتل و مرثیه سرای نامآشنای آذربایجان
حیدر خوندل متخلص به شبگرد، سال ۱۳۰۴ هجریشمسی در محله اهراب به دنیا آمد. از سن ۵ سالگی راهی مکتب شد و پس از اتمام تحصیلات مقدماتی، برای تأمین معاش خانواده مشغول به کار گردید و بدین ترتیب از تحصیل بازماند، اما هر وقت مجالی پیش آمد به مطالعه پرداخت و با حضور در محضر علما و دانشمندان، به علوم دینی احاطه یافت.
استاد یحیی شیدا، درباره ایشان مینویسد:
«خوندل از ۲۰ سالگی از پری شعر الهام گرفت و به سرودن اشعار مذهبی پرداخت … این اشعار بسیار روان و از دل برآمده است که در روح خواننده تأثیر شتابزده بهجای میگذارد.
اشعار خوندل در مجالس عزا گسترش دارد و فروتنی شاعر را در آن اشعار میتوان به طور محسوسی دریافت.»
صاحبنظران ادبیات مرثیه، استاد خوندل را از شاعران طراز اول تاریخ نوحهسرایی در آذربایجان میدانند و او را در سرودن اشعار مستند و مقتلنویسی، بعد از استاد حسینی (سعدی زمان)، در ردیف اول بهشمار میآورند.
استاد خوندل به سال ۱۳۸۳ هجریشمسی در زادگاهش دار فانی را وداع گفت و در آرامستان امامیه به خاک سپرده شد.