جواد ملکی تبریزی
(۱۲۳۶ش، تبریز ـ ۱۲ تیر ۱۳۰۴، قم)
عارف، فقیه، از علمای بزرگ اخلاق، استاد امام خمینی(ره)
میرزا جواد ملکی تبریزی فرزند حاج میرزا شفیع، به سال ۱۲۳۷ هجریشمسی در شهر تبریز متولد شد و به واسطه نسبتی که با خانواده ملکالتجار تبریزی داشت، به نام ملکیتبریزی شهرت یافت.
پس از اتمام تحصیلات مقدماتی، راهی نجفاشرف شد و به فراگیری علوم دینی نزد علما و اساتید بزرگ آن دیار پرداخت و در اخلاق و عرفان به درجه استادی رسید.
وی در حدود سال ۱۲۸۲ هجریشمسی به زادگاهش بازگشت و به ترویج علوم دینی مشغول شد. با آغاز وقایع جنبش مشروطه در تبریز، رهسپار قم گردید و به تربیت روحانیون در حوزه اخلاق و تهذیب نفس پرداخت. در این وادی شاگردان بسیاری تربیت نمود که از آن میان میتوان به امام خمینی(ره)، آخوند ملا علی همدانی، آیتاله مرعشینجفی، آیتاله خوئی، آیتاله فاضللنکرانی و میرزا خلیل کمرهای بهعنوان شاگردان برتر وی اشاره کرد.
با ورود ارتش روسیه به تبریز، راهی تهران، ری و قم شد و مشغول تدریس و تهذیب نفس گردید و این در حالی بود که هنوز حوزه علمیه قم تأسیس نشده بود.
این عارف وارسته تألیفات ارزشمند و تاثیرگذاری از خود برجای گذاشته است که بهعنوان نمونه میتوان به کتابهای اسرار الصلاه، رساله لقاءالله، المراقبات یا اعمال السنه و حاشیه بر غایه القصوی اشاره کرد.
میرزا جواد آقا به سال ۱۳۰۴ هجریشمسی مصادف با روز عید قربان، دار فانی را وداع گفت و پس از برپایی تشییعی باشکوه، در آرامستان شیخان قم و در مجاورت مرقد میرزای قمی به خاک سپرده شد.