تقی توکلی
(۱۰ دی ۱۳۱۰، تبریز ـ ۱۸ دی ۱۳۹۷، تبریز)
پدر صنعت نوین آذربایجان، بنیانگذار اولین کارخانه برق خصوصی در ایران
تقی توکلی ، سال ۱۳۱۰ هجریشمسی در تبریز قدم به عرصه حیات گذاشت. در ۶ سالگی توسط پدر تاجر پیشه اش به مدارس قدیمی راه یافت و سپس به تهران رفت و در دبیرستان البرز به تحصیل پرداخت. بعد از اخذ دیپلم، جهت تکمیل معلومات راهی آمریکا شد و پس از ۵ سال تحصیل در رشته مهندسی مکانیک، از دانشگاه نبراسکای آمریکا فارغالتحصیل و به وطن مراجعه نمود.
بیشتر مردم آذربایجان عمده کار ایشان را احداث کارخانه ماشینسازی تبریز میدانند که در سال ۱۳۴۵ هجریشمسی در منطقه غرب تبریز احداث شد اما اکثریت کارخانههای همجوار مانند پمپایران، موتوژن، ایدم، کمپرسورسازی، و شرکت گسترش صنایع ریلی، نیز بخشی از خدمات این مرد صنعت بهشمار میرود.
وی از سال تأسیس به مدت ۹ سال، اولین مدیرعامل کارخانه ماشینسازی تبریز بود ولی پس از وقوع جریانهای انقلابی، از مسئولیت خود استعفا داد و با کولهباری از تجربه در کارخانه کبریتسازی توکلی مشغول بهکار شد.
توکلی به همراه پدرش خدمات ارزندهای در صنعت کشور انجام داده است که از میان آنها میتوان به احداث کارخانه کبریت توکلی، راهاندازی اولین کارخانه برق خصوصی، احداث کارخانه نئوپان، احداث کارخانه فورمیکا سازی، و احداث کارخانه نئوپان روکشدار اشاره کرد که دستگاههای این کارخانهها، از کشورهای آلمانشرقی، غربی و یوگسلاوی خریداری و مورد استفاده قرار گرفتهاند.
گفتنی است وی در سال ۱۳۸۵ هجریشمسی از طرف فرهنگستان علوم جمهوریاسلامی ایران، بهعنوان مهندس برجسته کشور انتخاب و مورد تجلیل قرار گرفت.
این صنعتگر بزرگ و انسان وارسته بعد از عمری انجام خدمات خداپسندانه و انسانی، روز ۱۸ دیماه ۱۳۹۷ در زادگاهش درگذشت و دنیای فانی را به سوی معبود خود ترک کرد و پس از تشییع کم نظیر، در آرامستان وادی رحمت تبریز آرام گرفت. روحش قرین رحمت الهی