ایرج میرزا ؛ از پیشگامان تجدد در ادبیات فارسی
ایرج میرزا
(۱۲۵۳ش، تبریز ـ ۲۲ اسفند ۱۳۰۴، تهران)
شاعر، از پیشگامان تجدد در ادبیات فارسی
جلال‌الممالک معروف به ایرج میرزا در سال ۱۲۵۳ هجری‌شمسی در تبریز به دنیا آمد. فرزند صدرالشعرا غلامحسین میرزا و نتیجه فتحعلی‌شاه قاجار از پدر و پدربزرگش الهام گرفت و به شعر علاقمند شد.
تحصیلاتش را در مدرسه دارالفنون تبریز انجام داد و مقدمات عربی و فرانسه را فراگرفت و با تأسیس مجدد مدرسه مظفری توسط امیرنظام‌گروسی، به‌عنوان معاون آن مدرسه مشغول به کار گردید و همزمان ماهنامه ورقه را به‌عنوان نخستین نشریه دانشجویی تبریز منتشر نمود.
وی در ۱۹ سالگی لقب صدرالشعرا را که زمانی متعلق به پدرش بود، به خود اختصاص داد و شاعر دربار شد اما بعد از مدت کوتاهی از دربار کنار رفت و به مشاغل دولتی پرداخت.
اغلب اشعارش دارای مضامین انتقادی، اجتماعی، احساسی و تربیتی است و از این رو وی را منتقد اوضاع جامعه دانسته‌اند، چرا که به راحتی با زبان طنز رسوم غلط را نقد می‌کرد.
آثار و اشعار ایرج میرزا مشتمل بر غزلیات، قصاید، قطعات و چندین مثنوی از جمله مثنوی زهره و منوچهر و مثنوی عارف‌نامه است.
این شاعر نامی، در سال ۱۳۰۴ هجری‌شمسی بر اثر سکته قلبی درگذشت و در مقبره ظهیرالدوله تهران به خاک سپرده شد.