هر روز، روزي است كه هست و هرگز در جهان روزهاي هم شكلي وجود نداشته است.
خانه » تاریخ » تقویم تاریخ » اردیبهشت » ادیب السلطنه والی آذربایجان شد
2605 بازدید

ادیب السلطنه والی آذربایجان شد

جمعه  ۱۷ اردیبهشت ۱۳۱۰

مصادف با ۲۰ ذیحجه ۱۳۴۹ و ۸ می ۱۹۳۱

انتخاب ادیب السلطنه به عنوان والی

ادیب السلطنه

حسین سمیعی ـ معروف به ادیب السلطنه ـ والی جدید آذربایجان شد و نادر آراسته ـ استاندار، سفیر و وزیر ایرانی (۱۲۶۶ ـ ۱۳۵۳ هجری‌شمسی) ـ را به سمت معاونت خود انتخاب کرد.

وی در سال ۱۲۵۳ هجری‌شمسی در رشت به‌دنیا آمد و در طول زندگیش، در مسئولیت‌های مهمی ایفای نقش کرد که می‌توان به عناوین زیر اشاره کرد:

نماینده مردم گیلان در مجلس سنا، نماینده مردم رشت در مجلس، معاونت نخست‌وزیر، وزیر تجارت و فوائد عامه، وزیر عدلیه، وزیر داخله، استاندار آذربایجان‌شرقی، وزیر اقتصاد، وزیر دربار، رئیس سازمان پیش‌آهنگی، سفیرکبیر ایران در افغانستان، و رئیس فرهنگستان.

از اتفاقات مهم زمان استانداری وی می‌توان به آتش‌گرفتن کاخ شمس‌العماره اشاره نمود.

***

پدرش میرزاحسن خان ادیب‌السلطنه از اعضای دیوانی بود و مدت‌ها پیشکاری امیر افخم همدانی (والی کرمانشاه) را برعهده داشت. حسین نزد معلمان خصوصی تحصیلات خود را آغاز کرد و پس از آنکه مقدماتی از فارسی و عربی را فرا گرفت، تحصیلات خود را نزد دو تن از عرفاً و دانشمندان معروف کرمانشاه به نام ابوالفقراء اصفهانی و میرزای سالک ادامه داد و در ادبیات فارسی و اصول حکمت و ادبیات عرب معلوماتی کسب کرد. سپس به درخواست حسام الملک همدانی وارد دارالفنون ناصری شد و تحصیلات خود را ادامه داد و زبان‌های خارجی و شیوه نگارش و حسن خط آموخت.

در سن بیست سالگی وارد وزارت خارجه شد و در اداره عثمانی از ادارات وزارت خارجه بود، مشغول به کار گردید و مدت ۱۵ سال در آن وزارتخانه در سمت‌های مختلف انجام وظیفه کرد. مدتی نیز ریاست اداره دول غیرهمجوار را برعهده داشت تا اینکه در سال ۱۲۸۹ هجری شمسی به وزارت داخله منتقل شد و به سمت مدیرکل آن وزارتخانه مشغول کار شد و پس از چندی معاون آن وزارتخانه شد.

در انتخابات دوره سوم مجلس شورای ملی از رشت نماینده شد. حسین سمیعی که تازه پس از فوت پدر به ادیب السلطنه ملقب شده بود، پس از ورود به مجلس جز ء فراکسیون دموکرات شد. عمر مجلس سوم زیاد دوام نیافت زیرا دامنه جنگ بین‌المللی اول به شرق نیز رسید و ایران هم که بیطرفی خود را اعلام کرده بود، مورد تجاوز قرار گرفت و اشغال شد. مجلس سوم تصمیم به مهاجرت گرفت، ادیب السلطنه نیز از مهاجرینی بود که ابتدا به قم و بعد به کرمانشاه رفتند و دولت موقتی به سرپرستی رضاقلی خان نظام‌السلطنه تشکیل دادند. ادیب السلطنه در آن دولت به وزارت داخله رسید. مهاجرین سپس به عثمانی رفتند و مدتی در آن کشور اقامت نمودند. سمیعی سرانجام به حلب رفت و مدتی در آن دیار اقامت داشت.

در سال ۱۲۹۶ خورشیدی با سایر مهاجرین به ایران بازگشت و دور از کارهای سیاسی به مطالعه در ادبیات فارسی و زبان و متون عربی پرداخت و ضمناً به تشکیل انجمن ادبی مبادرت نمود. در کابینه فتح‌الله خان اکبر (سپهدار رشتی) معاونت نخست‌وزیر را برعهده گرفت و از طرف دولت مأمور مذاکره با سران کودتا شد ولی در کرج توقیف شد و نتوانست مأموریت خود را انجام دهد. در خرداد ماه ۱۳۰۰ در کابینه احمد قوام‌السلطنه، وزارت تجارت و فوائد عامه به عهده او قرار گرفت و تا بهمن همان سال در آن سمت باقی بود.

مشیرالدوله جانشین قوام در کابینه خود پست وزارت تجارت و فوائد عامه را همچنان به ادیب السلطنه واگذار کرد ولی در کابینه بعدی که به ریاست مستوفی تشکیل شد شغل سمیعی، کفالت وزارت داخله بود.

در سال ۱۳۰۲ شمسی که سردار سپه رئیس‌الوزراء شد و یک سال بعد در ترمیم کابینه به وزارت عدلیه رسید و در سال ۱۳۰۴ هجری شمسی به حکومت پایتخت منصوب شد و مدت دو سال در این سمت برقرار بود.

در کابینه مخبرالسلطنه هدایت در ۱۱ خرداد ۱۳۰۶ به وزارت داخله منصوب شد و پس از ترمیم کابینه همچنان وزیر داخله بود تا اینکه در سال ۱۳۰۸ به استانداری آذربایجان منصوب شد.

سال ۱۳۱۰ شمسی ادیب السلطنه مدتی کوتاه وزیر اقتصاد شد اما پس از عزل و بازداشت تیمورتاش که عنوان وزیر دربار منسوخ گردید، به دربار رفت و عملاً وظایف وزیر دربار را انجام می‌داد و تا سال ۱۳۱۸ که جم به وزارت دربار تعیین گردید، در این سمت باقی بود.

ادیب السلطنه در سال ۱۳۱۹ با سمت سفیرکبیر ایران به افغانستان رفت و قریب دوسال در این سمت باقی ماند. پس از بازگشت، به ریاست فرهنگستان رسید.

در بهمن ماه ۱۳۲۱ وزیر مشاور کابینه سهیلی شد و در تیرماه ۱۳۲۲ وزارت کشور را برعهده گرفت ولی فقط مدتی کوتاه در این سمت باقی ماند. در آن سال مجدداً به دربار رفت و به ریاست تشریفات منصوب شد. ، وی علاقه زیادی داشت که پسرش منوچهر خان راه اورا ادامه دهد ولی منوچهر علاقه‌ای به سیاست نداشت.

ادیب السلطنه در سال ۱۳۲۸ در انتخابات دوره اول سنا، به سناتوری گیلان رسید و در همین سمت در سال ۱۳۳۲ هجری شمسی در سن ۷۹ سالگی درگذشت و در وصیت نامه خود که فقط ۴ خط بود و در سال ۱۳۱۵ نوشته شده بود تأکید کرده بود که در مقبره خانوادگی در گورستان ابن بابویه تهران به خاک سپرده شود.

برچسب ها :
ایمیل شما آشکار نمی شود

نوشتن دیدگاه